MELD Skoru Hesaplayıcı

Kategori: Diğer Sağlık
- 31 Temmuz 2025
| |

Son Dönem Karaciğer Hastalığı Modeli (MELD) skorunu hesaplayarak kronik karaciğer hastalığının ciddiyetini değerlendirin ve hastaları karaciğer nakli için önceliklendirin. Bu hesaplayıcı, bir hastanın 3 aylık ölüm riskini belirlemek için laboratuvar değerlerini kullanır.

Laboratuvar Değerleri

Normal: 0.6-1.2 mg/dL (53-106 μmol/L)
Normal: 0.2-1.2 mg/dL (3.4-20.5 μmol/L)
Normal: 0.9-1.1
Normal: 136-145 mEq/L

Hasta Bilgileri

Kreatinin hesaplamasını etkiler
Ek risk değerlendirmesi için
Normal: 3.5-5.0 g/dL (35-50 g/L)

Gelişmiş Seçenekler

MELD Skoru ve Karaciğer Hastalığı Değerlendirmesi

Son Dönem Karaciğer Hastalığı Modeli (MELD) skoru, kronik karaciğer hastalığının ciddiyetini değerlendirmek için kullanılan bir puanlama sistemidir. Başlangıçta transjuguler intrahepatik portosistemik şant (TIPS) prosedürleri uygulanan hastalarda ölüm oranını tahmin etmek için geliştirilmiş, ancak günümüzde öncelikle karaciğer nakli tahsisi için kullanılmaktadır.

MELD Skor Formülü
  • Orijinal MELD: 3.78 × ln(bilirubin) + 11.2 × ln(INR) + 9.57 × ln(kreatinin) + 6.43
  • MELD-Na: MELD + 1.32 × (137 - Na) - [0.033 × MELD × (137 - Na)]
  • Minimum Değerler: Kreatinin ≥ 1.0, Bilirubin ≥ 1.0, INR ≥ 1.0
  • Maksimum Kreatinin: 4.0 mg/dL (diyaliz ≥2 kez/hafta ise)
MELD Skor Yorumlaması
  • 6-9: Hafif karaciğer hastalığı (%1.9 3 aylık ölüm oranı)
  • 10-19: Orta şiddette karaciğer hastalığı (%6.0 3 aylık ölüm oranı)
  • 20-29: Şiddetli karaciğer hastalığı (%19.6 3 aylık ölüm oranı)
  • 30-39: Çok şiddetli karaciğer hastalığı (%52.6 3 aylık ölüm oranı)
  • ≥40: Son derece şiddetli karaciğer hastalığı (%71.3 3 aylık ölüm oranı)
Child-Pugh Sınıflandırması
  • Sınıf A (5-6 puan): İyi telafi edilmiş hastalık (1 yıllık sağkalım ~%100)
  • Sınıf B (7-9 puan): Önemli işlevsel bozulma (1 yıllık sağkalım ~%80)
  • Sınıf C (10-15 puan): Dekompanse hastalık (1 yıllık sağkalım ~%45)
  • Değerlendirilen faktörler: Bilirubin, Albümin, INR, Asit, Ensefalopati
Klinik Uygulamalar
  • Nakil Tahsisi: Daha yüksek MELD skorları karaciğer nakli için öncelik alır
  • Prognoz: Karaciğer hastalığı olan hastalarda kısa vadeli ölüm oranını tahmin eder
  • Tedavi Planlaması: Nakil değerlendirmesi ve listeleme zamanlamasını yönlendirir
  • Araştırma: Klinik denemeler ve sonuç araştırmaları için standartlaştırılmış ölçüm
Sınırlamalar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
  • Laboratuvar Varyasyonları: Farklı laboratuvar yöntemleri sonuçları etkileyebilir
  • Özel Popülasyonlar: Bazı durumlarda riski hafife alabilir (HCC, vb.)
  • Dinamik Doğa: Skorlar klinik duruma göre hızla değişebilir
  • Akut Karaciğer Yetmezliği İçin Değil: Kronik karaciğer hastalığı için tasarlanmıştır

Tıbbi Uyarı: Bu hesaplayıcı yalnızca eğitim amaçlıdır ve klinik yargının yerini almamalıdır. Tüm tıbbi kararlar, nitelikli sağlık hizmeti sağlayıcılarıyla danışılarak alınmalıdır. Laboratuvar değerleri doğrulanmalı ve sonuçlar yorumlanırken klinik bağlam dikkate alınmalıdır.

MELD Skoru Hesaplayıcı Nedir?

MELD Skoru Hesaplayıcı, kronik karaciğer hastalığının ciddiyetini değerlendirmek için kullanılan bir klinik araçtır. Bu araç, bir hastanın üç ay içinde ölüm riskini tahmin ederek karaciğer nakli uygunluğu ve aciliyeti konusunda karar vermeye yardımcı olur. MELD, Son Dönem Karaciğer Hastalığı Modeli anlamına gelir ve dünya çapında hastaneler ve nakil merkezlerinde yaygın olarak kullanılır.

MELD Skoru Nasıl Hesaplanır?

Hesaplayıcı, serum kreatinin, toplam bilirubin, INR (Uluslararası Normalleştirilmiş Oran) ve sodyum seviyeleri gibi yaygın laboratuvar değerlerini kullanır. Bazı hastalar için diyaliz geçmişi de hesaba katılır. Bu değerler MELD formülüne girilir ve 6 ile 40 arasında bir skor elde edilir.

Orijinal MELD Formülü:
MELD = 3.78 × ln(bilirubin) + 11.2 × ln(INR) + 9.57 × ln(kreatinin) + 6.43
MELD-Na (Sodyum Ayarlı MELD):
MELD-Na = MELD + 1.32 × (137 - Na) − 0.033 × MELD × (137 − Na)

MELD Skoru Neden Önemlidir?

MELD skoru, karaciğer nakli alıcılarını tıbbi aciliyet temelinde önceliklendirmeye yardımcı olur. Daha yüksek skorlar, daha ciddi karaciğer fonksiyon bozukluğunu ve daha yüksek kısa vadeli ölüm riskini yansıtır. Ayrıca, bir hastanın prognozu hakkında bilgi verir ve tedavi planlamasına yardımcı olur.

Hesaplayıcı Nasıl Kullanılır?

  1. Hastanın laboratuvar sonuçlarını girin:
    • Kreatinin: Böbrek fonksiyonunu ölçer.
    • Bilirubin: Karaciğerin atıkları temizleme yeteneğini gösterir.
    • INR: Kanın pıhtılaşma yeteneğini yansıtır.
    • Sodyum: MELD-Na hesaplaması için isteğe bağlı ancak faydalıdır.
  2. Diyaliz geçmişini belirtin ve birincil karaciğer hastalığını seçin.
  3. (İsteğe bağlı) Daha geniş bir değerlendirme için yaş ve albümin seviyesini ekleyin.
  4. MELD-Na veya Child-Pugh sınıflandırması gibi hesaplama seçeneklerini seçin.
  5. “MELD Skorunu Hesapla” butonuna tıklayarak sonuçları görüntüleyin.

Sonuçları Anlama

  • MELD Skoru: Karaciğer hastalığının ciddiyetini gösterir (ölçek: 6–40).
  • MELD-Na: Sodyum seviyelerini içeren, nakil önceliği için faydalı bir rafine skor.
  • 3 Aylık Mortalite Riski: Skor ve yaşa dayalı olarak hayatta kalma olasılığının tahmini.
  • Child-Pugh Sınıfı: Karaciğer fonksiyonunu değerlendiren isteğe bağlı bir sınıflandırma sistemi.
  • Nakil Önceliği: Karaciğer nakli için aciliyet ve tahmini bekleme sürelerini önerir.

Bu Hesaplayıcıdan Kimler Faydalanabilir?

Bu araç şu kişiler için faydalıdır:

  • Kronik karaciğer hastalığı olan hastaları yöneten klinisyenler.
  • Karaciğer hastalığının ciddiyetini anlamak isteyen hastalar.
  • Sevdiklerini nakil değerlendirmesi sürecinde destekleyen bakıcılar.
  • Karaciğer hastalığı ölçütlerini inceleyen tıp öğrencileri ve araştırmacılar.

İlgili Araçlar ve Konular

  • Child-Pugh Hesaplayıcı: Karaciğer hastalığı değerlendirmesi için MELD skorunu tamamlar.
  • GFR Hesaplayıcı: Kreatinin değerleri dikkate alındığında böbrek fonksiyonunu tahmin eder.
  • Düzeltilmiş Kalsiyum Hesaplayıcı: Karaciğer hastalığında biyokimyasal dengesizlikleri değerlendirmek için faydalıdır.
  • BAC Hesaplayıcı: Doğrudan ilgili olmasa da alkolün karaciğer sağlığı üzerindeki etkisini anlamak için faydalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Normal bir MELD skoru nedir?

Çoğu sağlıklı bireyin MELD skoru 6'nın altında olur. Karaciğer hastalığında, 6 ile 9 arasındaki skorlar hafif hastalığı, 30'un üzerindeki skorlar ise çok ciddi hastalığı gösterir.

MELD ne sıklıkla yeniden hesaplanmalıdır?

Bu, hastanın durumuna bağlıdır. Stabil hastalarda birkaç ayda bir yeterli olabilir. İleri vakalarda, genellikle haftalık izleme gereklidir.

MELD alkol kullanımını dikkate alır mı?

Doğrudan değil. Ancak, alkolik karaciğer hastalığı bir tanı olarak nakil uygunluğunu ve yönetim önerilerini etkileyebilir. Ayıklık Hesaplayıcı gibi araçlar, son içki tarihini takip etmeye yardımcı olabilir.

Child-Pugh skoru MELD'den daha mı iyidir?

Farklı yönleri değerlendirirler. MELD daha objektif ve nakil odaklıdır, Child-Pugh ise klinik belirtileri içerir ve genel karaciğer fonksiyon sınıflandırması için daha iyi olabilir.

Önemli Notlar

  • MELD skoru akut karaciğer yetmezliği için geçerli değildir.
  • Tam bir klinik değerlendirmeyi yerine geçmemelidir.
  • Tüm girdiler doğrulanmış laboratuvar değerlerine dayanmalıdır.
  • Bu hesaplayıcı, eğitici bir yardımcıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez.

Feragatname: Bu hesaplayıcı yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen kişiselleştirilmiş tıbbi rehberlik için bir sağlık uzmanına danışın.